201802.09
0

Συμψηφισμοί στα πλαίσια του Ν. Κατσέλη…μία λύση από το παράθυρο!

Έχω και σε προγενέστερο διάστημα αναφερθεί στον Νόμο Κατσέλη (ν. 3869/2010), όπως ισχύει σήμερα, μετά τις τροποποίησες που έχουν λάβει χώρα, αναφέροντας μάλιστα την δυνατότητα που  υφίσταται η από 19.8.2015  υπαγωγής στη συλλογική διαδικασία διευθέτησης οφειλών του εν λόγω Νόμου , όχι μόνο οφειλών προς ιδιώτες (κυρίως προς τράπεζες) αλλά και οφειλών προς φορείς του δημόσιου τομέα, με τις προβλεπόμενες στο νόμο εξαιρέσεις και  βέβαια  υπό την προϋπόθεση ότι οι οφειλές προς φορείς του δημόσιου τομέα δεν αποτελούν το σύνολο των χρεών του αιτούντος και υποβάλλονται στη ρύθμιση από κοινού με τις οφειλές του προς ιδιώτες.

Χρήζει ωστόσο να επισημανθεί ότι η δικαστηριακή πρακτική και η πρόσφατη Νομολογία κατευθύνεται (δυστυχώς) προς άρνηση υπαγωγής των οφειλών προς το Δημόσιο σε ρύθμιση με βάση τις διατάξεις του Νόμου αυτού, με το αιτιολογικό ότι οι ειδικότερες διατάξεις του που αφορούν σε δημόσιο χρέος ελέγχονται ως αντισυνταγματικές.  Μάλιστα σε επίπεδο Προσωρινής Διαταγής (δηλ. προσωρινής προστασίας από μέτρα εκτέλεσης εναντίον του οφειλέτη έως τη συζήτηση της αίτησής του ) οι επιλαμβάνοντες Ειρηνοδίκες  αφήνουν – εξαιρούν από την χορήγηση της Προσωρινής Διαταγής τα εν λόγω χρέη και εντάσσουν μόνο αυτά που προέρχονται από ιδιωτικό δανεισμό.

Τα ως άνω έχουν ιδιαίτερη κα μείζονα βαρύτητα, ιδίως αν τα δει κανείς συγκεντρωτικά, αφενός με την ρύθμιση που θα υποχρεώνει τους υπερχρεωμένους οφειλέτες σε άνοιγμα όλων των τραπεζικών τους λογαριασμών,  αφετέρου σε σχέση με  υπ’ αριθμ. 229/2017 Γνωμοδότησή του το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Β’) σχετικά με το επιτρεπτό ή μη αυτεπάγγελτου συμψηφισμού απαιτήσεων οφειλέτη του Δημοσίου, με απαιτήσεις του Δημοσίου εναντίον του, ύστερα από την έκδοση προσωρινής διαταγής, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3869/2010. !!

Ειδικότερα και σύμφωνα με την γνωμοδότηση αυτή , στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει την ρύθμιση των χρεών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων (νόμος Κατσέλη, Ν.3869/2010) δεν υπάρχει διάταξη απαγορευτική της διενέργειας συμψηφισμού απαιτήσεων των μερών, ενώ παράλληλα ο συμψηφισμός δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των καταδιωκτικών μέτρων και δη των πράξεων της αναγκαστικής εκτέλεσης.  Επομένως, εφόσον στην εκδοθείσα Προσωρινή Διαταγή δεν περιελήφθη ρητώς διάταξη, που να αποκλείει την διενέργεια συμψηφισμού των απαιτήσεων του οφειλέτη και των δανειστών του δεν τίθεται ζήτημα απαγόρευσης της διενέργειας του συμψηφισμού, η οποία έτι περαιτέρω κρίθηκε ότι δεν καταλαμβάνεται ούτε και από την περιεχόμενη στην προσωρινή διαταγή γενική ρήτρα περί διατήρησης της πραγματικής και νομικής κατάστασης της περιουσίας του οφειλέτη.

Το σκεπτικό αυτό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,  συνάδει και με τις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα (Ν. 3588/2007), δοθέντος μάλιστα ότι ο ν. Κατσέλη προσιδιάζει στις διατάξεις του Πτωχευτικού Κώδικα, όπου  στο άρθρο 36 ρητά ορίζεται ότι, η κήρυξη της πτώχευσης δεν θίγει το δικαίωμα του πιστωτή να προτείνει σε συμψηφισμό ανταπαίτηση του, προς αντίστοιχη απαίτηση του οφειλέτη, εφόσον οι προϋποθέσεις του συμψηφισμού συνέτρεξαν πριν την κήρυξη της πτώχευσης.

Με βάση επομένως την Γνωμοδότηση αυτή, η οποία αφήνει μία δίοδο προσπέλασης  της ακαμψίας της πρόσφατης νομολογίας σχετικά με την μη υπαγωγή των χρεών προς το ευρύτερο Δημόσιο στην ρύθμιση του Ν. Κατσέλη,  είναι καθ’ όλα  επιτρεπτός ο αυτεπάγγελτος συμψηφισμός, κατά το άρθρο 83 του ΚΕΔΕ και μέχρι το ύψος που αντίθετες απαιτήσεις καλύπτονται, εφόσον οι προϋποθέσεις του συμψηφισμού συνέτρεξαν πριν την υποβολή της αίτησης του οφειλέτη για την υπαγωγή του στις ρυθμίσεις του Ν.3869/2010. Το σημείο αυτό βέβαια όπως είναι λογικό εξαιρεί τις τυχόν οφειλές προς το Δημόσιο που θα δημιουργηθούν μετά την αίτηση, όμως για τις ήδη υφιστάμενες συντρέχει σοβαρός μοχλός απεγκλωβισμού!

Διαφαίνεται λοιπόν μία έμμεση – νομική  λύση σε ζητήματα ακανθώδη, αφορόντα οφειλές προς ΔΟΥ, Ταμεία κτλ,  ακόμα και για όσους λόγω προϋποθέσεων δεν μπορούν να υπαχθούν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό για τα χρέη τους προς το Δημόσιο, αλλά διατηρούν ανταπαίτηση γεννημένη κατά του Δημοσίου,  η οποία λύση δύναται να υπερκεράσει τα προσχώματα που θέτει η έως σήμερα η εκδοθείσα Νομολογία. Διότι… σε αυτή τη ζωή εκτός από τύχη,  πρέπει να έχεις καλό δικηγόρο και καλό γιατρό , κι ας είναι αχρείαστοι όπως πολλοί θα προστρέξουν να πουν !!


                                                                                        Ελευσίνα, την 9.2.2018

Η Συντάξασα Δικηγόρος  

Δήμητρα Δημ. Κοκκινιώτη

Κοινοποιήστε!